Doanh nghiệp Tư nhân là một trong những mô hình kinh doanh phổ biến hiện nay. Với ưu điểm đơn giản triển khai, chỉ do 01 cá nhân làm chủ nên chủ sở hữu được toàn quyền trong việc quyết định mọi hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp.
Tuy nhiên, với vai trò quan trọng của chủ doanh nghiệp tư nhân, trường hợp chủ doanh nghiệp mất thì doanh nghiệp tư nhân sẽ hoạt động như thế nào?
Pháp luật có cho phép thừa kế hoặc đổi chủ mới trong trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết không?
Trong bài viết này, Công ty Luật A&An sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu chi tiết về vấn đề này. Xin mời các bạn tham khảo.
MỤC LỤC
Căn cứ pháp lý
– Nghị định 01/2021/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp;
1. Khái niệm doanh nghiệp tư nhân
Căn cứ tại Khoản 10, Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về doanh nghiệp như sau:
“10. Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.”
Căn cứ tại Khoản 1, Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về doanh nghiệp tư nhân như sau:
“1. Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp. “
Theo quy định trên, bên cạnh những dấu hiệu chung của một doanh nghiệp như có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật thì doanh nghiệp tư nhân còn có những dấu hiệu (đặc điểm) nhận diện riêng:
- Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ sở hữu;
- Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân;
- Chủ doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm vô hạnvề mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
2. Quy định thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân trong trường hợp chủ doanh nghiệp chết
Căn cứ tại Khoản 2, Khoản 3, Điều 193 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về việc thực hiện quyền của chủ doanh nghiệp tư nhân trong trường hợp chủ doanh nghiệp chết như sau:
“ Điều 193. Thực hiện quyền của chủ doanh nghiệp tư nhân trong một số trường hợp đặc biệt
2. Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì người thừa kế hoặc một trong những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật là chủ doanh nghiệp tư nhân theo thỏa thuận giữa những người thừa kế. Trường hợp những người thừa kế không thỏa thuận được thì đăng ký chuyển đổi thành công ty hoặc giải thể doanh nghiệp tư nhân đó.
3. Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết mà không có người thừa kế, người thừa kế từ chối nhận thừa kế hoặc bị truất quyền thừa kế thì tài sản của chủ doanh nghiệp tư nhân được xử lý theo quy định của pháp luật về dân sự.”
Theo đó, trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì quyền sở hữu doanh nghiệp tư nhân được thực hiện như sau:
– Trường hợp có người thừa kế đồng ý nhận di sản: Người thừa kế hoặc một trong những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật là chủ doanh nghiệp tư nhân theo thỏa thuận giữa những người thừa kế. Trường hợp những người thừa kế không thỏa thuận được thì đăng ký chuyển đổi thành công ty hoặc giải thể doanh nghiệp tư nhân đó.
Căn cứ Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, trong trường hợp chủ doanh nghiêp tư nhân chết không để lại di chúc thì người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
– Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
– Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
– Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
– Trường hợp không có người thừa kế, người thừa kế từ chối nhận thừa kế hoặc bị truất quyền thừa kế: tài sản còn lại của doanh nghiệp tư nhân sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản mà không có người nhận thừa kế thuộc về Nhà nước theo quy định tại Điều 622 Bộ luật dân sự 2015.
3. Quy trình đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân trong trường hợp chủ doanh nghiệp chết
Căn cứ quy định tại Điều 54 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân trong trường hợp bán, tặng cho doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp chết như sau:
“1.Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân bán, tặng cho doanh nghiệp hoặc chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì người mua, người được tặng cho, người thừa kế phải nộp hồ sơ đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân đến Phòng Đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau đây:
a) Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp có chữ ký của người bán, người tặng cho và người mua, người được tặng cho doanh nghiệp tư nhân đối với trường hợp bán, tặng cho doanh nghiệp tư nhân; chữ ký của người thừa kế đối với trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết;
b) Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người mua, người được tặng cho doanh nghiệp tư nhân, người thừa kế;
c) Hợp đồng mua bán hoặc các giấy tờ chứng minh hoàn tất việc mua bán trong trường hợp bán doanh nghiệp tư nhân; hợp đồng tặng cho trong trường hợp tặng cho doanh nghiệp tư nhân; bản sao văn bản xác nhận quyền thừa kế hợp pháp của người thừa kế trong trường hợp thừa kế.
2. Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh trao Giấy biên nhận, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp.”
Theo quy định trên, trong trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết, người thừa kế thực hiện các bước sau để đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân:
– Người thừa kế chuẩn bị bộ hồ sơ đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân;
– Nộp hồ sơ đến Phòng Đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính;
– Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh trao Giấy biên nhận, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp.
Bộ hồ sơ đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân bao gồm:
– Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp có chữ ký của người thừa kế đối với trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết theo mẫu Phụ lục II-4 ban hành kèm theo Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT;
– Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người thừa kế (CMND/CCCD/Hộ chiếu);
– Bản sao văn bản xác nhận quyền thừa kế hợp pháp của người thừa kế trong trường hợp thừa kế;
– Giấy chứng tử, tuyên bố mất tích của Tòa án đối với chủ doanh nghiệp tư nhân trong trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết;
– Bản gốc giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Trên đây là nội dung bài viết của Luật sư A&An về quy trình đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân được thực hiện như thế nào trong trường hợp chủ doanh nghiệp chết.
Nếu Quý Khách hàng có bất kỳ khó khăn hay vướng mắc gì trong quá trình tham khảo và áp dụng quy định trên, hãy liên hệ với chúng tôi theo Hotline 0911092191 để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.
Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success!
