Rút bảo hiểm xã hội 01 lần là chính sách quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội của Việt Nam nói riêng và nhiều quốc gia khác trên thế giới nói chung. Chính sách này được Nhà nước đưa ra nhằm mục tiêu phòng ngừa hay trợ giúp về mặt vật chất cho người lao động khi họ đối diện với những khó khăn và thách thức của cuộc sống trong bối cảnh nền kinh tế và xã hội thay đổi.
Theo báo cáo của Bộ Lao động và Thương binh thì chỉ trong vòng 10 tháng năm 2023, cả nước có gần 01 triệu người ồ ạt kéo nhau đi rút BHXH một lần, tăng 31,38% so với năm 2022. Nguyên nhân chính là vì nhiều doanh nghiệp thu hẹp quy mô sản xuất kinh doanh hoặc ngừng hoạt động sau đại dịch Covid-19 dẫn đến tình trạng người lao động mất việc, thiếu việc tăng. Điều này đồng nghĩa với việc họ mất đi một khoản thu nhập để trang trải cuộc sống và buộc phải rút BHXH một lần để giải quyết những khó khăn trước mắt.
Vậy theo quy định của pháp luật hiện hành, người lao động có được rút bảo hiểm xã hội 01 lần trong trường hợp nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH không? Trong bài viết này, Công ty Luật A&An sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về vấn đề này. Xin mời các bạn tham khảo!
MỤC LỤC
- Cơ sở pháp lý về rút BHXH
- 1. Khái niệm của pháp luật về bảo hiểm xã hội
- Bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm các chế độ
- Bảo hiểm xã hội tự nguyện gồm các chế độ
- 2. Có được rút BHXH 01 lần khi chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội?
- 3. Mức hưởng bảo hiểm xã hội 01 lần là bao nhiêu
- 4. Hồ sơ giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội 01 lần gồm những gì
- 5. Thời hạn giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội 01 lần là bao lâu
- Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success!
Cơ sở pháp lý về rút BHXH
- Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2015, 2018, 2019);
- Nghị định số 115/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc;
- Nghị quyết số 93/2015/QH13 về việc thực hiện chính sách hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động.
1. Khái niệm của pháp luật về bảo hiểm xã hội
Theo khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định: “Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội”
Theo quy định của pháp luật hiện hành, có 02 loại hình Bảo hiểm xã hội, đó là:
-
Bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm các chế độ
Trợ cấp ốm đau; Trợ cấp thai sản; Trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Hưu trí và Tử tuất
-
Bảo hiểm xã hội tự nguyện gồm các chế độ
Hưu trí và Tử tuất
2. Có được rút BHXH 01 lần khi chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội?
Căn cứ Khoản 1, Điều 8 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP quy định các trường hợp được rút bảo hiểm xã hội 01 lần như sau:
“Điều 8. Bảo hiểm xã hội một lần
1. Người lao động quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 2 của Nghị định nàymà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội;
c) Ra nước ngoài để định cư;
d) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;”
Bên cạnh đó, Khoản 1, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 cũng có quy định như sau: “Trường hợp người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội khi có yêu cầu thì được nhận bảo hiểm xã hội một lần.”
Theo các quy định trên, không phải tất cả người lao động có yêu cầu rút BHXH 01 lần khi chưa đủ 20 năm đóng BHXH đều có quyền hưởng BHXH 01 lần mà chỉ khi người lao động đáp ứng được các điều kiện theo quy định pháp luật thì mới được hưởng chính sách này, cụ thể:
- Người lao động đã đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định Luật BHXH;
- Người lao động sau một năm nghỉ việc và không tiếp tục đóng BHXH.
Việc Nhà nước đặt ra các điều kiện cụ thể nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch, đồng thời giữ vững sự ổn định của hệ thống bảo hiểm xã hội trước những tình huống đặc biệt và khẩn cấp. Và theo thống kê từ Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.
Hiện nay chỉ khoảng 30% số người lao động tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện để được hưởng BHXH 01 lần.
3. Mức hưởng bảo hiểm xã hội 01 lần là bao nhiêu
Theo Khoản 2, Điều 8 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP quy định mức hưởng BHXH 01 lần được tính như sau:
Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:
- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014;
- 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
- Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.”
4. Hồ sơ giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội 01 lần gồm những gì
Theo Điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định hồ sơ giải quyết hưởng BHXH 01 lần người lao động cần nộp gồm:
Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần
– Sổ bảo hiểm xã hội.
– Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động.
Ngoài ra, người lao động cần mang theo căn cước công dân khi đi làm thủ tục hưởng BHXH 01 lần.
5. Thời hạn giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội 01 lần là bao lâu
Khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị hưởng BHXH 01 lần của người lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ tiến hành giải quyết theo Khoản 3, Khoản 4 Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, cụ thể như sau:
- Trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm người lao động đủ điều kiện và có yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần nộp hồ sơ quy định tại Điều 109 của Luật nàycho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Trên đây là nội dung bài viết của Luật sư A&An về vấn đề có được rút bảo hiểm xã hội 01 lần trong trường hợp người lao động nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Nếu Quý khách hàng có bất kỳ khó khăn hay vướng mắc gì trong quá trình tham khảo và áp dụng quy định trên, hãy liên hệ với chúng tôi theo Hotline 0911092191 để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.
Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success!
