Xử lý như thế nào đối với hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng là gì?
Trong thời gian gần đây, hàng loạt vụ việc gây xôn xao dư luận đã xảy ra khi nhiều KOL, KOC bị cơ quan chức năng bắt giữ và khởi tố vì hành vi quảng cáo sai sự thật, lừa dối người tiêu dùng.
Dựa vào uy tín cá nhân và sự tin tưởng mà công chúng dành cho mình, họ đã cố tình truyền tải thông tin không đúng sự thật về sản phẩm, qua đó trục lợi hàng chục tỷ đồng.
Hành vi này không chỉ gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe, tài chính và tinh thần của người tiêu dùng, mà còn làm xói mòn niềm tin, phá vỡ sự công bằng và minh bạch trong xã hội. Việc quảng cáo sai lệch bản chất là một hình thức lừa đảo tinh vi, lợi dụng niềm tin của cộng đồng để thu lợi bất chính.
Chính vì vậy, việc nâng cao nhận thức của người dân về hành vi quảng cáo lừa dối, đồng thời hiểu rõ các quy định pháp luật liên quan là điều hết sức cấp thiết. Đây là cách để mỗi cá nhân có thể tự bảo vệ quyền lợi của mình, đồng thời góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng và đáng tin cậy hơn trong xã hội.
Vậy, pháp luật hiện hành đã quy định như thế nào về hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng?
Trong bài viết này, Công ty Luật A&An sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về vấn đề này. Xin mời các bạn tham khảo!

Cơ sở pháp lý
- Bộ luật Hình sự 2015 ( Sửa đổi, bổ sung năm 2017);
- Luật Quảng cáo 2012 ( sửa đổi, bổ sung năm 2018);
- Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023;
- Nghị định 38/2021/NĐ- CP xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực văn hóa, quảng cáo (sửa đổi, bổ sung nghị định 128/2022/NĐ – CP).
1. Khái niệm về quảng cáo, quảng cáo gian dối là gì?
Căn cứ theo khoản 1 điều 2 Luật Quảng cáo 2012 ( sửa đổi, bổ sung 2018) có quy định về quảng cáo như sau:
“Quảng cáo là việc sử dụng các phương tiện nhằm giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có mục đích sinh lợi; sản phẩm, dịch vụ không có mục đích sinh lợi; tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ được giới thiệu, trừ tin thời sự; chính sách xã hội; thông tin cá nhân”
Theo quy định tại khoản 1 điều 3 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 người tiêu dùng được hiểu như sau:
“Người tiêu dùng là người mua, sử dụng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cho mục đích tiêu dùng, sinh hoạt của cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức và không vì mục đích thương mại.”
Hành vi quảng cáo được xem là gian dối khi thuộc các hành vi bị cấm trong hoạt động quảng cáo quy định tại khoản điều 8 Luật quảng cáo 2012 ( sửa đổi, bổ sung 2018):
“ Quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã công bố”.
Theo điều 12, điều 13 Luật Quảng cáo 2012 (sửa đổi, bổ sung 2018) người quảng cáo, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo phải có nghĩa vụ phải cung cấp thông thông tin về sản phẩm, hàng hóa và phải chịu trách nhiệm đối với thông tin đã quảng cáo về sản phẩm hàng hóa đó.
Vì vậy việc quảng cáo không đúng sự thật hoặc gây nhầm lẫn về bất kỳ yếu tố nào của sản phẩm hay dịch vụ, từ khả năng kinh doanh, chất lượng, giá cả, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, cho đến thời hạn bảo hành đều bị nghiêm cấm và sẽ bị xử lý theo pháp luật.
2. Xử phạt hành chính khi có hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng
Theo khoản 5 điều 34 nghị định 38/2021/NĐ – CP quy định về mức phạt đối với hành vi quảng cáo gian dối người tiêu dùng (sửa dổi, bổ sung 2018) thì:
Cá nhân, tổ chức có thể bị phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố.
Như vậy việc xử phạt hành chính đối với hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng không chỉ là một biện pháp răn đe mà còn là công cụ pháp lý hữu hiệu để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các tổ chức, cá nhân kinh doanh phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về quảng cáo, đảm bảo thông tin cung cấp luôn chính xác, trung thực, tránh gây nhầm lẫn hoặc lừa dối người tiêu dùng.
Tùy thuộc vào mức độ vi phạm, các cơ quan chức năng sẽ áp dụng các hình thức xử phạt phù hợp, góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh và công bằng.
Có thể Bạn quan tâm:
– Dịch vụ Luật sư Đất đai & Bất động sản;
– Thủ tục Hòa giải tranh chấp Đất đai;
– Đơn kiện tranh chấp Đất đai viết thế nào?

3. Truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng
Ngoài trách nhiệm hành chính thì người quảng cáo và người kinh doanh dịch vụ quảng cáo có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đặc biệt khi mức độ vi phạm trở nên nghiêm trọng hoặc tái phạm.
Điều này cho thấy sự quyết tâm của pháp luật trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng và duy trì một môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh. Căn cứ điều 197 Bộ luật Hình sự 2015 ( sửa đổi, bổ sung 2017) thì cá nhân phải chịu trách nhiệm hình sự trong trường hợp sau:
Nếu trong trường hợp đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị kết án về tội này, chưa xóa án tích mà còn vi phạm thì có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
Ngoài ra người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Vì vậy các cá nhân vi phạm có thể phải đối mặt với mức phạt tiền lớn hoặc thậm chí là cải tạo không giam giữ nếu tái phạm hoặc đã từng bị kết án.
Hơn nữa, việc bổ sung hình phạt cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định còn thể hiện sự răn đe, nhằm ngăn chặn các hành vi tương tự trong tương lai, góp phần làm sạch thị trường quảng cáo và bảo vệ niềm tin của người tiêu dùng.
4. Phân biệt hành vi lừa dối khách hàng và hành vi quảng cáo gian dối người tiêu dùng
Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và duy trì trật tự quản lý kinh tế, Bộ luật Hình sự Việt Nam đã quy định rõ ràng về các tội danh liên quan. Hai trong số đó là “Tội quảng cáo gian dối” theo Điều 197 và “Tội lừa dối khách hàng” theo Điều 198.
Mặc dù cùng hướng tới việc xử lý các hành vi lừa dối khách hàng, hai tội danh này lại có những đặc điểm riêng biệt về khách thể, hành vi khách quan và điều kiện truy cứu trách nhiệm hình sự, tạo nên sự phân định rõ ràng trong hệ thống pháp luật hình sự.
Tiêu chí | Hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng | Hành vi lừa dối khách hàng |
Cơ sở pháp lý | Điều 197 BLHS 2015 | Điều 198 BLHS |
Khách thể | Chế độ quản lý của Nhà nước đối với hoạt động quảng cáo hàng hóa, dịch vụ, đồng thời xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng khi họ bị dẫn dắt bởi những thông tin không đúng sự thật. | Trật tự quản lý kinh tế trong hoạt động thương mại, đồng thời xâm phạm đến quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng.
|
Hành vi khách quan | Cố ý cung cấp thông tin sai lệch trong nội dung quảng cáo về tính năng, công dụng, chất lượng, giá cả hoặc các đặc điểm khác của hàng hóa, dịch vụ nhằm đánh lừa người tiêu dùng. Việc quảng cáo không trung thực có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho xã hội dù chưa có thiệt hại cụ thể xảy ra. | Thể hiện thông qua các thủ đoạn gian dối như: cân, đo, đong, đếm, gian lận hoặc sử dụng thủ đoạn khác để thu lợi bất chính. |
Chủ thể | Người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự đầy đủ. | Cá nhân từ đủ 16 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự. |
Lỗi | Lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý trực tiếp: người phạm tội biết rõ hành vi của mình là sai trái, có thể gây thiệt hại cho xã hội nhưng vẫn cố tình thực hiện để đạt được lợi ích cá nhân. | Lỗi cố ý, người phạm tội nhận thức được tính chất gian dối và nguy hiểm của hành vi nhưng vẫn thực hiện để trục lợi. |
Chính vì vậy, việc phân biệt hành vi lừa dối khách hàng và hành vi quảng cáo gian dối người tiêu dùng có ý nghĩa to lớn trong việc xử lý đúng pháp luật, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật trong kinh doanh.
Hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng không chỉ gây tổn hại đến quyền lợi của người mua mà còn làm suy giảm lòng tin vào thị trường và ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của những doanh nghiệp kinh doanh chân chính. Do đó, việc xử lý nghiêm minh các hành vi này là hết sức cần thiết.
Tùy theo mức độ vi phạm, cá nhân hoặc tổ chức thực hiện có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Cơ quan chức năng cần tăng cường thanh tra, kiểm tra và áp dụng các chế tài phù hợp theo quy định pháp luật.
Đồng thời, người tiêu dùng cũng cần trang bị kiến thức, nâng cao nhận thức để tự bảo vệ mình. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân, môi trường tiêu dùng mới trở nên minh bạch, công bằng và bền vững.
Trên đây là nội dung bài viết của Luật sư A&An quy định về xử phạt đối với hành vi quảng cáo lừa dối người tiêu dùng.
Nếu Quý khách hàng có bất kỳ khó khăn hay vướng mắc gì trong quá trình tham khảo và áp dụng quy định trên, hãy liên hệ với chúng tôi theo Hotline 0911092191 để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.
Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success!
