Hộ kinh doanh cá thể là một hình thức kinh doanh với quy mô nhỏ, thường là trong gia đình, dưới 10 lao động. Vậy theo quy định hiện hành, hộ kinh doanh cá thể có phải đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động không? Trong bài viết này Công ty Luật A&An sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu chi tiết về vấn đề này. Xin mời các bạn tham khảo.
Căn cứ pháp lý:
– Luật Bảo hiểm xã hội 2014;
– Nghị định 01/2021 NĐ-CP;
– Nghị định 12/2022/NĐ-CP;
– Công văn 4253/LDTBXH-BHXH.
MỤC LỤC
1. Hộ kinh doanh là gì
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập, và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản đối với hoạt động kinh doanh. Trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh, thì phải ủy quyền cho một thành viên làm đại diện. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.
2. Quy định về tham gia BHXH cho người lao động của Hộ kinh doanh
Căn cứ khoản 3 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định Người sử dụng lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:
“3. Người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân; tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác; cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam; doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động.”
Ngoài ra, Căn cứ tại điểm a, b, khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc bao gồm:
“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;”
Theo các quy định trên, Hộ kinh doanh có sử dụng lao động thuộc trường hợp làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng; Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng sẽ phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động.
3. Việc tham gia BHXH của Chủ Hộ kinh doanh cá thể
Theo mục 1 Công văn 4253/LDTBXH-BHXH năm 2019 thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động có quy định đối với chủ hộ kinh doanh cá thể như sau:
“1. Đối với chủ hộ kinh doanh cá thể
Theo quy định tại Nghị định số 12/CP ngày 26/01/1995, Nghị định số 01/2003/NĐ-CP ngày 09/01/2003 của Chính phủ, Luật bảo hiểm xã hội 2006 và Luật bảo hiểm xã hội 2014 thì chủ hộ kinh doanh cá thể không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Từ năm 2008 trở đi, nếu có nhu cầu thì chủ hộ kinh doanh cá thể có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.”
Theo đó, hiện nay chủ hộ kinh doanh cá thể không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Từ năm 2008 trở đi, nếu có nhu cầu thì chủ hộ kinh doanh cá thể có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Tại Điều 31 Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã bổ sung đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc bao gồm chủ hộ kinh doanh.
Từ các quy định trên có thể thấy, nếu Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) được thông qua thì chủ hộ kinh doanh cá thể có thể tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
4. Xử phạt hành chính đối với Hộ kinh doanh không dóng BHXH cho người lao động
Căn cứ Điều 39, Nghị định 12/2022/NĐ-CP, Hộ kinh daonh không đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động có thể bị phạt tiền từ 18% đến 20% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp cho toàn bộ người lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trên đây là nội dung bài viết của Luật sư A&An về “Hộ kinh doanh cá thể có phải đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động không?”. Nếu Quý khách hàng có bất kỳ khó khăn hay vướng mắc gì trong quá trình tham khảo và áp dụng quy định trên, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất !
Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success!
