Nhà ở xã hội là một chính sách an sinh xã hội về nhà ở dành cho những đối tượng, người khó khăn, có thu nhập thấp, giúp cho họ có điều kiện để mua nhà với mức giá thấp. Hiện nay, khi mà số lượng người lao động tập trung về thành phố để làm việc đã và đang ngày càng nhiều, kéo theo nhu cầu nhà ở ngày càng tăng cao. Với việc một căn nhà có mức giá thấp, hầu như ai cũng mong muốn được sở hữu để ổn định đời sống. Vậy cụ thể nhà ở xã hội là gì? Trình tự thủ tục mua bán nhà ở xã hội như thế nào?  Công ty Luật A&An sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu chi tiết về vấn đề này. Xin mời các bạn tham khảo.

Căn cứ pháp lý:

– Luật nhà ở xã hội 2014;

– Nghị định 200/2015/NĐ-CP của Chính phủ.

1. Trước hết, nhà ở xã hội là gì

Căn cứ khoản 7, Điều 3 Luật Nhà ở 2014 quy định, định nghĩa nhà ở xã hội như sau:

“Nhà ở xã hội là nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở theo quy định của Luật này”.

Vậy có thể hiểu một cách cụ thể, nhà ở xã hội là một loại hình nhà ở được xây dựng có sự hỗ trợ của Nhà nước, đặc biệt là về giá, với mục đích cung cấp nhà ở giá rẻ, thấp cho một số đối tượng được ưu tiên trong xã hội có nhà ở ổn định, người có thu nhập thấp, v.v.

2. Những ai được mua nhà ở xã hội

Với một chế độ ưu tiên như vậy nên có rất nhiều người mong muốn có cơ hội để mua nhà ở xã hội. Tuy nhiên không phải đối tượng nào cũng được mua nhà ở xã hội. Cụ thể, điều 49 Luật Nhà ở 2014 quy định về đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội,cụ thể như sau:

“1. Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng;

2. Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn;

3. Hộ gia đình tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu;

4. Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị;

5. Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp;

6. Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân;

7. Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức;

8. Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo quy định tại khoản 5 Điều 81 của Luật này;

9. Học sinh, sinh viên các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh trường dân tộc nội trú công lập được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập;

10. Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.”

3. Các hình thức thực hiện chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội

Theo quy định tại Điều 50 Luật Nhà ở 2014, nhà ở xã hội được hỗ trợ cho các đối tượng theo các hình thức sau đây:

– Hỗ trợ giải quyết cho thuê, cho thuê mua, bán nhà ở xã hội cho các đối tượng quy định tại các khoản 1, 4, 5, 6, 7, 8 và 10 Điều 49 của Luật này; đối với đối tượng quy định tại khoản 9 Điều 49 của Luật này thì chỉ được thuê nhà ở xã hội.

– Hỗ trợ theo các chương trình mục tiêu về nhà ở để đối tượng quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 49 của Luật này xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở.

– Hỗ trợ giao đất ở có miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai hoặc tặng nhà ở cho đối tượng quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 49 của Luật này.

– Hỗ trợ cho vay vốn ưu đãi của Nhà nước thông qua Ngân hàng chính sách xã hội, tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định để các đối tượng quy định tại các khoản 1, 4, 5, 6 và 7 Điều 49 của Luật này xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở.

4. Điều kiện để mua nhà ở xã hội

Trên đây là các đối tượng được phép sở hữu nhà ở xã hội, tuy nhiên điều đó là chưa đủ để sở hữu nhà ở xã hội, các đối tượng trên còn phải đáp ứng được các  điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội căn cứ tại Điều 51 Luật Nhà ở 2014, cụ thể như sau:

4.1. Đối với các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 50 của Luật này thì phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở, cư trú, thu nhập theo quy định sau đây:

– Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực;

– Phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này, trừ trường hợp quy định tại khoản 9 Điều 49 của Luật này;

– Đối với đối tượng quy định tại các khoản 4, 5, 6 và 7 Điều 49 của Luật này thì phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân; trường hợp là hộ nghèo, cận nghèo thì phải thuộc diện nghèo, cận nghèo theo quy định của Thủ tướng Chính phủ. Đối với đối tượng quy định tại các khoản 1, 8, 9 và 10 Điều 49 của Luật này thì không yêu cầu phải đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định tại điểm này.

4.2. Đối với trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 50 của Luật này thì phải đáp ứng điều kiện theo quy định tại quyết định phê duyệt chương trình mục tiêu về nhà ở tương ứng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

4.3. Đối với trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 50 của Luật này thì phải đáp ứng điều kiện về nhà ở, cư trú theo quy định sau đây:

– Có đất ở nhưng chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng nhà ở bị hư hỏng, dột nát;

– Có đăng ký thường trú tại địa phương nơi có đất ở, nhà ở cần phải xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa.

5. Trình tự, thủ tục mua bán nhà ở xã hội

5.1. Các loại hồ sơ, giấy tờ cần chuẩn bị

– Đối với hồ sơ chung gồm có:

+ Đơn đang ký mua nhà ở xã hội;

+ CMND/CCCD (bản chứng thực);

+ Đăng ký hộ khẩu hoặc giấy xác nhận tình trạng hôn nhân (bản chứng thực);

+ Ảnh các thành viên trong gia đình;

+ Một số loại giấy tờ ưu tiên khác;

– Đối với hồ sơ chứng minh về đối tượng

Căn cứ Điều 22 Nghị định 200/2015/NĐ-CP quy định các đối tượng muốn mua nhà xã hội phải chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ minh chứng về đối tượng, điều kiện cư trú và điều kiện thu nhập như sau:

+ Các đối tượng được quy định tại Điều 49 của Luật Nhà ở chưa được hưởng các chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội khi xin hỗ trợ nhà ở xã hội phải có đơn đề nghị hỗ trợ nhà ở và giấy tờ chứngminh về đối tượng, cụ thể như sau:

+ Đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều49 của Luật Nhà ở phải có giấy tờ chứng minh về đối tượng theo quy định củapháp luật về người có công với cách mạng, xác nhận về thực trạng nhà ở và chưađược hỗ trợ nhà ở của Nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký hộ khẩu thường trú cấp;

+ Đối tượng quy định tại các Khoản 4, 5, 6, 7 Điều 49 của Luật Nhà ở thì phải có giấy xác nhận của cơ quan, tổ chức nơi đang làm việc về đối tượng và thực trạng nhà ở;

+ Đối tượng quy định tại Khoản 8 Điều 49 của Luật Nhà ở thì phải có giấy xác nhận đã trả lại nhà ở công vụ do cơquan quản lý nhà ở công vụ cấp;

+ Đối tượng quy định tại khoản 9 Điều 49 của Luật Nhà ở thì phải có xác nhậncủa cơ sở đào tạo nơi đối tượng đang học tập;

+ Đối tượng quy định tại Khoản 10 Điều 49 của Luật Nhà ở thì phải có bản sao có chứng thực chứng minh người đó cótên trong Danh sách thu hồi đất ở, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của cơ quan có thẩm quyền, kèm theo giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi người có nhà, đất bịthu hồi về việc chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở tái định cư.

– Giấy tờ chứng minh về điều kiện cư trú như sau:

+ Trường hợp đối tượng đăng ký xin mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội có đăng ký hộ khẩu thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có nhà ở xã hội thì phải có bản sao có chứng thực hộ khẩu thường trú hoặc giấy đăng ký hộ khẩu tập thể tạiđịa phương đó;

+ Trường hợp đối tượng đăng ký xin mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội không có hộ khẩu thường trú theo quy định tạiĐiểm a Khoản này thì phải có bản sao có chứng thực giấy đăng ký tạm trú; bản sao có chứng thực hợp đồng lao động có thời hạn từ một năm trở lên tính đến thời điểm nộp đơn hoặc hợp đồng không xác định thời hạn và giấy xác nhận (hoặc giấy tờ chứng minh) về việc có đóng bảo hiểm xã hội của cơ quan bảo hiểm tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi người đó đăng ký mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội. Trường hợp đối tượng làm việc cho chi nhánh hoặc văn phòng đại diện tại tỉnh, thành phố nơi có nhà ở xã hội mà việc đóng bảo hiểm thực hiện tại địa phương nơi đặt trụ sở chính thì phải có giấy xác nhận của cơ quan, đơn vị nơi đặt trụ sở chính vềviệc đóng bảo hiểm.

– Giấy tờ chứng minh về điều kiện thu nhập như sau:

+ Các đối tượng quy định tại Khoản5, 6 và 7 Điều 49 của Luật Nhà ở phải có xác nhận của cơ quan, đơn vị mà người đó đang làm việc về mức thu nhập thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân;

+ Các đối tượng quy định tại Khoản 4Điều 49 của Luật Nhà ở tự kê khai về mức thu nhập của bản thân và chịu tráchnhiệm về thông tin tự kê khai. Sở Xây dựng liên hệ với Cục thuế địa phương để xác minh thuế thu nhập của các đối tượng này trong trường hợp cần thiết.

– Các đối tượng quy định tại Điều 49 của Luật Nhà ở phải đáp ứng điều kiện được hưởng chínhsách hỗ trợ về nhà ở theo quy định tại Điều 51 của Luật Nhà ở, trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình thì diện tích nhà ở bình quân dưới 10 m2/người.

5.2. Thủ tục mua nhà ở xã hội

Bước 1: Người mua nhà ở chuẩn bị đầy đủ các loại hồ sơ ở bên trên rồi nộp  lại cho chủ đầu tư.

Bước 2: Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ

Các nhà đầu tư thực hiện việc kiểm tra đồ sơ, trong trường hợp hồ sơ chưa đủ điều kiện thì trả lại đơn cho người nộp đồng thời ghi rõ lý do vì sao chưa giải quyết đề họ bổ sung

Trường hợp các hồ sơ nộp lên đều hợp lệ thì hồ sơ tiếp tục được chuyển xuống Sở xây dựng địa phương, nơi có dự án để kiểm tra, xem xét hồ sơ có được duyệt hay không.

Bước 3: Trả kết quả

Sở xây dựng sau khi kiểm tra hồ sơ nếu đủ điều kiện thì thông báo cho người mua để thỏa thuận, thống nhất và ký hợp đồng trong vòng 15 ngày

Bước 4: Thụ lý hồ sơ

Các nhà đầu tư công bố danh sách đủ điều kiện

Trên đây là nội dung bài viết của Luật sư A&An về nhà ở xã hội là gì, thủ tục mua nhà ở xã hội và các vấn đề liên quan, trình tự. Nếu Quý khách hàng có bất kỳ khó khăn hay vướng mắc gì trong quá trình tham khảo và áp dụng quy định trên, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.

Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success!