Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Tuy nhiên trong một vài trường hợp thật sự đặc biệt vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai nhà nước ra quyết định trưng dụng đất trong một thời hạn nhất định. Vậy hết thời hạn trưng dụng đất thì đất bị trưng dụng có lấy lại được không? Trong bài viết này, Công ty Luật A&An sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu chi tiết về vấn đề này. Xin mời các bạn tham khảo.

Căn cứ pháp lý: Luật đất đai 2013, sửa đổi, bổ sung 2018 và các văn bản hướng dẫn hiện hành.

1. Trưng dụng đất là gì?

Hiện nay, Luật đất đai 2013, sửa đổi, bổ sung 2018 và các văn bản hướng dẫn hiện hành chưa có một quy định nào giải thích cụ thể hoạt động trưng dụng đất là gì.

Tuy nhiên, theo cách hiểu chung nhất, trưng dụng đất là việc cơ quan nhà nước, cá nhân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật đất đai tạm thời lấy đất của người sử dụng đất để sử dụng một công việc nào đó hoặc do yêu cầu đặc biệt trong một thời gian nhất định.

Trưng dụng đất và thu hồi đất có sự khác nhau. Thu hồi đất là quyết định từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấm dứt quyền lợi của người sử dụng đất trên mảnh đất để phục vụ lợi ích của nhà nước, xã hội (có đền bù theo thỏa thuận khung giá đất nhà nước) hoặc xử lý hành vi vi phạm pháp luật đất đai (không đền bù). Trong khi đó, nhà nước trưng dụng đất ở phạm vi thu hồi hẹp và chỉ tạm thời để phục vụ mục đích nào đó, nếu gây thiệt hại mới bồi thường.

2. Khi nào nhà nước trưng dụng đất?

Căn cứ Khoản 1, Điều 72, Luật Đất đai 2013 sửa đổi, bổ sung 2018 quy định Nhà nước trưng dụng đất trong trường hợp thật cần thiết để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai.

Đồng thời, quyết định trưng dụng đất phải được thể hiện bằng văn bản; trường hợp khẩn cấp không thể ra quyết định bằng văn bản thì người có thẩm quyền được quyết định trưng dụng đất bằng lời nói nhưng phải viết giấy xác nhận việc quyết định trưng dụng đất ngay tại thời điểm trưng dụng. Quyết định trưng dụng đất có hiệu lực thi hành kể từ thời điểm ban hành.

Chậm nhất là 48 giờ, kể từ thời điểm quyết định trưng dụng đất bằng lời nói, cơ quan của người đã quyết định trưng dụng đất bằng lời nói có trách nhiệm xác nhận bằng văn bản việc trưng dụng đất và gửi cho người có đất trưng dụng.

3. Thẩm quyền trưng dụng đất

Căn cứ khoản 3, Điều 72 Luật đất đai 2013, sửa đổi, bổ sung 2018 quy định về thẩm quyền trưng dụng đất, quyết định gia hạn trưng dụng đất như sau:

– Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

– Bộ trưởng Bộ Công an.

– Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.

– Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

– Bộ trưởng Bộ Y tế.

– Bộ trưởng Bộ Công Thương.

– Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

– Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

– Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.

Người có thẩm quyền trưng dụng đất không được phân cấp thẩm quyền cho người khác.

4. Thời hạn trưng dụng đất

Theo khoản 4, Điều 72 Luật Đất đai 2013 sửa đổi, bổ sung 2018, thời hạn trưng dụng đất là không quá 30 ngày kể từ khi quyết định trưng dụng có hiệu lực thi hành.

Trường hợp trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp thì thời hạn trưng dụng được tính từ ngày ra quyết định đến không quá 30 ngày kể từ ngày bãi bỏ tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

Nếu hết thời hạn trưng dụng đất mà mục đích của việc trưng dụng chưa hoàn thành thì được gia hạn nhưng không quá 30 ngày. Quyết định gia hạn trưng dụng đất phải được thể hiện bằng văn bản và gửi cho người có đất trưng dụng trước khi kết thúc thời hạn trưng dụng.

5. Hoàn trả đất trưng dụng cho người sử dụng đất

Căn cứ khoản 6, Điều 72 Luật đất đai 2013, sửa đổi, bổ sung 2018 quy định nếu hết thời hạn trưng dụng đất thì người có thẩm quyền trưng dụng đất phải hoàn trả đất.

Việc hoàn trả đất trưng dụng cho người sử dụng đất khi hết thời hạn trưng dụng đất được thực hiện theo quy định sau đây:

– Người có thẩm quyền quyết định trưng dụng đất ban hành quyết định hoàn trả đất trưng dụng và gửi cho người có đất bị trưng dụng;

– Trường hợp người có đất trưng dụng tự nguyện tặng cho Nhà nước thì làm thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

6. Bồi thường thiệt hại do việc trưng dụng đất gây ra

Căn cứ khoản 7, Điều 72 Luật đất đai 2013, sửa đổi, bổ sung 2018 quy định về trường hợp trong quá trình trưng dụng đất gây ra những thiệt hại thì nhà nước phải bồi thường như sau:

– Người có đất trưng dụng được bồi thường thiệt hại trong trường hợp đất trưng dụng bị hủy hoại; trường hợp người có đất trưng dụng bị thiệt hại về thu nhập do việc trưng dụng đất trực tiếp gây ra;

– Trường hợp đất trưng dụng bị hủy hoại thì việc bồi thường được thực hiện bằng tiền theo giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường tại thời điểm thanh toán;

– Trường hợp người có đất trưng dụng bị thiệt hại về thu nhập do việc trưng dụng đất trực tiếp gây ra thì mức bồi thường được xác định căn cứ vào mức thiệt hại thu nhập thực tế tính từ ngày giao đất trưng dụng đến ngày hoàn trả đất trưng dụng được ghi trong quyết định hoàn trả đất trưng dụng.

Mức thiệt hại thu nhập thực tế phải phù hợp với thu nhập do đất trưng dụng mang lại trong điều kiện bình thường trước thời điểm trưng dụng đất;

– Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện nơi có đất trưng dụng thành lập Hội đồng để xác định mức bồi thường thiệt hại do thực hiện trưng dụng đất gây ra trên cơ sở văn bản kê khai của người sử dụng đất và hồ sơ địa chính. Căn cứ vào mức bồi thường thiệt hại do Hội đồng xác định, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện quyết định mức bồi thường.

– Tiền bồi thường thiệt hại do việc trưng dụng đất gây ra được ngân sách nhà nước chi trả một lần, trực tiếp cho người có đất trưng dụng trong thời hạn không quá 30 ngày, kể từ ngày hoàn trả đất.

Như vậy, trong trường hợp chủ sở hữu đất có đất bị trưng dụng mà hết thời hạn trưng dụng đất thì có quyền làm đơn yêu cầu hoàn trả đất hoặc chính người có thẩm quyền ra quyết định trưng dụng đất phải ban hành quyết định hoàn trả đất trưng dụng cho chủ sở hữu đất.

Trên đây là bài viết của Công ty Luật A&An về vấn đề Đất bị trưng dụng có lấy lại được không và các vấn đề liên quan. Nếu Quý khách hàng có bất kì khó khăn hay vướng mắc nào trong quá trình tham khảo và áp dụng vui lòng liên hệ chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết.

Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success! ∼