Trong quá trình phát triển đô thị, việc xây dựng hạ tầng giao thông là vô cùng quan trọng để đáp ứng nhu cầu di chuyển của cộng đồng. Đôi khi, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án mở rộng đường và nâng cao chất lượng giao thông, Nhà nước khuyến khích người dân tự nguyện trả lại đất cho chính quyền địa phương.
Theo đó, trong trường hợp này, Nhà nước có chính sách nào để bồi thường, hỗ trợ cho các gia đình và cá nhân tình nguyện trả lại đất để làm đường hay không? Và pháp luật hiện hành quy định về vấn đề này như thế nào?
Trong bài viết này, Công ty Luật A&An sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu chi tiết về vấn đề này. Xin mời các bạn tham khảo!
MỤC LỤC
Cơ sở pháp lý
– Nghị định 47/2014/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 01/2017/NĐ-CP.
1. Pháp luật hiện hành quy định về thu hồi đất do tự nguyện trả lại đất
Căn cứ Điều 65 Luật Đất đai 2013 quy định về các trường hợp thu hồi đất, cụ thể như sau:
“Điều 65. Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người
1. Các trường hợp thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người bao gồm:
c) Người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất;…
2. Việc thu hồi đất theo quy định tại khoản 1 Điều này phải dựa trên các căn cứ sau đây:
c) Văn bản trả lại đất của người sử dụng đất đối với trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều này.”
Ngoài ra, tại Khoản 2, Điều 82, Luật đất đai 2024 cũng có quy định chi tiết hơn về trường hợp này, cụ thể như sau:
“Điều 82. Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người, không còn khả năng tiếp tục sử dụng
2. Người sử dụng đất giảm hoặc không còn nhu cầu sử dụng đất và có đơn tự nguyện trả lại đất.”
Theo quy định trên, Nhà nước thu hồi đất trong trường hợp người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất. Việc thu hồi đất yêu cầu phải có văn bản tự nguyện trả lại đất của người sử dụng đất.
2. Các khoản nào người dân được bồi thường khi tự nguyện trả lại đất?
2.1. Về Quyền sử dụng đất
Căn cứ Khoản 3, Điều 82 Luật Đất đai 2013 quy định về các trường hợp thu hồi đất không được bồi thường về đất, cụ thể như sau:
“Điều 82. Trường hợp Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường về đất
Nhà nước thu hồi đất không bồi thường về đất trong các trường hợp sau đây:
3. Đất thu hồi trong các trường hợp quy định tại Điều 64 và các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều 65 của Luật này;”
Ngoài ra, căn cứ quy định tại Khoản 3, Điều 18a Nghị định 47/2014/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 01/2017/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết về điều này, cụ thể như sau:
“Điều 18a. Xử lý tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã nộp, chi phí đầu tư vào đất còn lại, tài sản gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất
3. Khi Nhà nước thu hồi đất đối với trường hợp người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất quy định tại điểm c khoản 1, Điều 65 của Luật đất đai mà đất đó được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất có thu tiền sử dụng đất, đất thuê trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê.
Mà người sử dụng đất đã thực hiện nghĩa vụ tài chính và hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp có nguồn gốc được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất mà đủ điều kiện được bồi thường thì được trả lại giá trị quyền sử dụng đất …”
Như vậy:
- Theo các quy định trên, người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất sẽ không được bồi thường về đất trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất. Tuy nhiên, trường hợp này người sử dụng đất có thể được Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất bằng tiền.
- Khi tự nguyện trả lại đất mà đất đó được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất có thu tiền sử dụng đất, đất thuê trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê mà người sử dụng đất đã thực hiện nghĩa vụ tài chính và hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp có nguồn gốc được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất mà đủ điều kiện được bồi thường thì được trả lại giá trị quyền sử dụng đất.
2.2. Về Tài sản gắn liền với đất
Căn cứ Khoản 1, Điều 88 Luật Đất đai 2013 quy định về nguyên tắc bồi thường, cụ thể như sau:
“Điều 88. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại về tài sản, ngừng sản xuất, kinh doanh khi Nhà nước thu hồi đất
1. Khi Nhà nước thu hồi đất mà chủ sở hữu tài sản hợp pháp gắn liền với đất bị thiệt hại về tài sản thì được bồi thường.”
Bên cạnh đó, căn cứ Điều 92 Luật Đất đai 2013 quy định thu hồi đất không được bồi thường tài sản gắn liền với đất, cụ thể như sau:
“Điều 92. Trường hợp Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường tài sản gắn liền với đất
1. Tài sản gắn liền với đất thuộc một trong các trường hợp thu hồi đất quy định tại các điểm a, b, d, đ, e, i khoản 1 Điều 64 và điểm b, d khoản 1 Điều 65 của Luật này.
2. Tài sản gắn liền với đất được tạo lập trái quy định của pháp luật hoặc tạo lập từ sau khi có thông báo thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
3. Công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và công trình xây dựng khác không còn sử dụng”.
Theo đó, trường hợp người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất mà có các tài sản gắn liền với đất được tạo lập hợp pháp thì khi Nhà nước thu hồi quyền sử dụng đất sẽ được Nhà nước bồi thường tài sản gắn liền với đất đó.
Trên đây là nội dung bài viết của Luật sư A&An vấn đề bồi thường khi tự nguyện trả lại đất để làm đường không.
Nếu Quý khách hàng có bất kỳ khó khăn hay vướng mắc gì trong quá trình tham khảo và áp dụng quy định trên, hãy liên hệ với chúng tôi theo Hotline 0911092191 để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.
Luật sư A&An ∼ Our Work. Your Success!
